اقدامات بی‌نتیجه بانک مرکزی/سکه در اوج
تاریخ انتشار: ۱۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۰۸۳۱۶
شتاب افزایش قیمت در بازار سکه در چند هفته اخیر به میزانی بوده که سکه را از مرز ۱۰ میلیون تومان به بالای ۱۷ میلیون تومان رساند، موضوعی که گرچه در چند سال گذشته کم‌وبیش شاهد آن بوده‌ایم ولی گرانی سکه تا این قیمت بی‌سابقه بوده است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، باوجود اقدامات انجام گرفته از سوی بانک مرکزی و اجرای سیاست‌هایی از جانب آن در راستای کنترل قیمت سکه اما ظاهراً تدبیر فروش اوراق سکه هم مؤثر واقع نشده و همچنان این بازار پرنوسان و متقاضیان خرید سکه فراوان است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بازاری که گرچه به دلیل افزایش قیمت‌ها خالی از مشتریان واقعی شده است و حتی فعالان آن خبر از بی‌رونقی و رکود آن می‌دهند اما به همان نسبت دلالان و سرمایه‌گذاران زیادی را به خود جذب کرده به‌طوری‌که این افراد با تفکر حفظ ارزش دارایی خود خرید سکه را بر دیگر کالاها ترجیح می‌دهند.
پدیده‌ای که از دیدگاه کارشناسان این حوزه به دلیل بیماری یک اقتصاد شکل می‌گیرد. چه‌بسا در چنین اقتصادهایی با انتشار هر خبر سیاسی و اقتصادی یک بازار برهم ریخته و شرایط نابسامان‌تر می‌شود، واقعیتی که نمود آن این روزها در بازارهای موازی ایران به‌شدت مشاهده می‌شود.
چرا سکه گران شد؟
اینکه چرا بازار طلا و سکه وارد این فاز قیمتی شد و میزان خریداران آن‌هم افزایش یافت به این دلیل است که باوجود استقبال مردم از بازار جدید فروش اوراق سکه و ارز، اما همچنان تقاضا برای خرید سکه فیزیکی و دلار بالا است.
این تقاضا همان‌گونه که اشاره شد نه از سوی همه بلکه از طرف سرمایه‌گذاران خرد و کلانی شکل گرفته است که به دلیل تورم بالا، افت روزانه ارزش پول ملی، بی‌ثباتی چند بازار پر سود دیگر، تشدید تحریم‌ها و شکل‌گیری برخی اتفاقات اقتصادی و اجتماعی در پی حفظ ارزش دارایی خود هستند.
هرچند منافع چنین اقدامی در کوتاه‌مدت میسر نیست و کارشناسان هم نسبت به وجود حباب در این بخش، هشدار داده‌اند بااین‌حال ازنقطه‌نظر عده‌ای فعلاً بهترین بازار برای سرمایه گذاری سکه وطلا است. زیرا چشم اندازی برای کنترل تورم دیده نمی‌شود. براین اساس به هر میزان که تعداد متقاضیان در این بازار افزایش پیدا کند، آشفتگی و گرانی هم بیشتر خواهد شد.
از طرفی دیگر، عده‌ای علت افزایش دوباره قیمت‌ها در بازار ارز و سکه را بی‌تحرکی سایر بازارهای سرمایه‌گذاری قلمداد می‌کنند و معتقدند شرایط ناخوش دیگر بازارها و ریسک‌پذیری بالای آن‌ها موجب سرازیری سرمایه‌ها به این بخش شده است، اما موضوع طولانی شدن مذاکرات برجامی و اخباری مبنی بر احتمال صدور قطعنامه شورای حکام علیه ایران، خود زمینهای دیگر در راستای افزایش هیجان خرید در بازارهایی چون سکه شده است.
نوسان قیمت‌ها به دلیل موقعیت فصلیعبدالله محمدولی، عضو اتحادیه طلا و جواهر تهران درباره علت افزایش دوباره قیمت‌ها در بازار طلا و سکه اظهار می‌کند: هرچند نوسان قیمت‌ها ذات بازار است اما افت و خیر نرخ‌ها در بازار طلا، سکه و ارز ناشی از عوامل متعددی است که بر روی قیمت این کالاها تأثیر می‌گذارد. به طور مثال مسائلی چون وضع تحریم‌های جدید علیه ایران همچنین تغییر نرخ انس جهانی و نوسان قیمت دلار در کف بازار موجب شده است تا تقاضا برای خرید سکه و ارز افزایش یابد.
وی یکی دیگر از عوامل رشد قیمت‌ها در این بازار را ورود خریداران در مواقعی از سال چون نزدیک شدن به پایان سال میلادی همچنین دپوی سکه، ارز و طلا برای شب عید از سوی مردم و بعضاً شرکت‌ها مطرح می‌کند و می‌گوید: معمولاً در ماه‌های آذر، دی، بهمن و اسفند تقاضا برای خرید سکه و طلا بالا می‌رود و بازار با ورود خریداران نسبت به ماه‌های پیشین مواجه خواهد شد. مثلاً برخی شرکت‌ها و یا افراد برای اینکه با ترافیک خرید شب عید طلا و سکه مواجه نشوند در این ماه‌ها اقدام به خرید می‌کنند، رویکردی که در سال‌های پیش نیز متداول بوده است. بنابراین چنین موضوعی باعث می‌شود بازار طلا، سکه و ارز با افزایش میزان تقاضا روبه‌رو و قیمت‌ها نیز تا حدودی افزایشی شود.
احیای برجام بازار را متحول می‌کند؟بهرامی، فعال بازار طلا نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: افت‌وخیز بازار طلا و سکه و همچنین ارز از اتفاقاتی است که همواره در این برهه از سال مشاهده می‌شود. البته امسال به دلیل شرایط خاص و تورم بالاتر، این نوسان شدیدتر بوده است.
وی اضافه می‌کند: در نیمه دوم سال به دلیل نزدیک بودن به پایان سال میلادی، افزایش مسافرت‌های خارجی و همچنین آخرین ماه‌های سال ایرانی تقاضای خرید ارز و سکه بالا می‌رود. از آنجا که نرخ طلا و سکه از دو متغیر انس جهانی و ارز تبعیت می‌کند واضح است که با افزایش تقاضا برای خرید ارز، این بازار صعودی و در نتیجه قیمت طلا و سکه هم گران‌تر می‌شود.
این فعال یادآور می‌شود: البته برای گرانی سکه متغیرهای زیادی دست‌به‌دست هم داده‌اند ولی تا میزانی از این افزایش نرخ، طبیعی بوده و به قرارگیری در این ماه‌های پایانی سال مربوط می‌شود. با گذر از این دوره از سال، احتمال کاهش نسبی قیمت سکه وجود دارد اما نه به آن معنا که کاهشی قابل‌توجه داشته باشد. مگر آنکه اتفاقاتی مانند احیای برجام بتواند این بازارها را متحول کند.
حباب سکه به دلیل کاهش توزیع استعلی موزرانی، نایب رئیس اتحادیه طلا اصفهان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در ارتباط با دلایل افزایش قیمت سکه اظهار می‌کند: این نوسان تا میزانی تحت تأثیر گرانی ارز و مقداری هم به دلیل ایجاد حباب ناشی از توزیع نشدن سکه توسط بانک مرکزی است.
وی تصریح می‌کند: هر زمان، توزیع سکه کاهش یابد حباب افزایش پیدا می‌کند و اگر توزیع افزایش یابد حباب از بین می‌رود که امیدوارم با سیاست‌هایی از سوی بانک مرکزی توزیع سکه سامان گیرد.
نایب رئیس اتحادیه طلا اصفهان خاطرنشان می‌کند: در مجموع قیمت طلا به دو عنصر دلار و انس جهانی وابسته است، سکه هم از طلا تبعیت می‌کند. حال در زمانی که دلار افزایش قیمت داشته باشد و از سویی تقاضا هم برای خرید سکه بیش از عرضه آن باشد قیمت‌ها افزایش می‌یابد.
وی در ارتباط با شرایط بازار در این دوران گرانی سکه می‌گوید: در مجموع در بازار جنب‌وجوش خاصی وجود ندارد مگر افرادی که بیشتر، بر اساس توان اقتصادی خود به قصد سرمایه گذاری و ایجاد پشتوانه خرید می‌کنند.
کد خبر 623619منبع: ایمنا
کلیدواژه: قیمت سکه نرخ ارز بانک مرکزی ایران کاهش حباب سکه سرمایه گذاری سکه گرانی سکه قیمت بازار سکه شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق تقاضا برای خرید برای خرید سکه افزایش قیمت بانک مرکزی بازار طلا طلا و سکه سکه و ارز قیمت ها ماه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۰۸۳۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اشتباه در راهبرد بانک مرکزی؛ رئیس کل بازار آزاد را به رسمیت نمی‌شناسد | رابطه زایش تورم و نرخ دلار چگونه است؟
وحید شقاقی شهری مسیر طی شده توسط بانک مرکزی را نادرست دانست و اظهار داشت: با توجه به موفق نبودن تجربیات گذشته در قیمت‌گذاری دستوری، در نهایت نظام سه نرخی ارز به نفع بازار آزاد می‌شکند.
به گزارش ایلنا، وی درباره تکرار خطای بازگرداندن ارز ترجیحی به اقتصاد ایران علیرغم اجرای پرهزینه جراحی اقتصادی دولت سیزدهم، اظهار داشت: معتقدم در حال حاضر سه دسته اقتصاددان وجود دارد، دسته اول معتقدند بازار آزادی برای ارز وجود ندارد و بازار آزاد فعلی مصنوعی و غیر واقعی است و با ادبیاتی مثل بازار تلگرامی از بازار آزاد ارز یاد می‌کنند. رئیس کل بانک مرکزی هم جزو این دسته از اقتصاددان‌ها قرار می‌گیرد و طبق اظهاراتش می‌بینیم که به‌هیچ وجه حاضر نیست که بازار آزاد را به رسمیت بشناسد.
وی ادامه داد: رییس کل بانک مرکزی در مصاحبه اخیر هم حتی بحث افزایش قیمت بازار آزاد را موکول به گزارشگر صدا و سیما می‌کند و می‌گوید باید به مردم آگاهی بدهید و اطلاع‌رسانی کنید که قیمت‌های بازار این‌هایی نیستند که مردم با آن قیمت خرید و فروش می‌کنند.
این کارشناس اقتصادی افزود: در دسته اول، برخی اقتصاددانان به دلیل شرایط تحریمی تشکیل بازار آزاد ارز را غیر ممکن می‌دانند. حتی در درون دولت هم‌اکنون برخی اشخاص هستند که در گذشته نظر می‌دادند و مدام تاکید می‌کردند که با ارز پاشی به میزان اندک، می‌توانیم قیمت دلار را بسیار پایین آورده و تعیین کنیم. حتی در بین اقتصاددانان نهادگرا همچنان می‌گویند تعیین نرخ دلار در اختیار بانک مرکزی است و خود بانک مرکزی گران فروشی می‌کند.
شقاقی شهری با اشاره به گروه دوم و سوم از اقتصاددان‌ها گفت: دسته دوم، اقتصاددان‌هایی هستند که بازار آزاد را قبول دارند، اما سهم بازار آزاد را در ایران، بسیار اندک می‌دانند و دسته سوم هم اقتصاددان‌هایی هستند که بازار آزاد ارز را در اقتصاد ایران قبول دارند.
وی با بیان اینکه فارغ از صحت و سقم نظریات دیگران، به بازار آزاد ارز اعتقاد دارم، اظهار داشت: معتقدم یکی ازوظایف مهم دولت‌ها این است که شرایط بازار را فراهم کنند و تا حد امکان تلاش کنند شرایط بازار برای همه کالاها فراهم شود. در ذهنیتم چند اصل موضوع در اقتصاد وجود دارد؛ مبتنی بر شرایط اقتصاد ایران هم بازار آزاد ارز را می‌پذیرم و هم سهم این بازار را اندک نمی‌دانم. حداقل بیش از ۳۰ درصد مبادلات تجاری و بحث حفظ قدرت خرید مردم به بازار آزاد وابسته است. ارز حاصل برای مبادلات تجاری به ویژه در واردات غیر رسمی از این بازار تامین می‌شود و حفظ قدرت خرید با این بازار مرتبط است.
این کارشناس اقتصادی گفت: از آنجایی که اتفاقا بازار آزاد سهم بزرگی در اقتصاد دارد، علامت هم صادر می‌کند. برای مثال روزانه ممکن است در تهران و سطح کشور طبق گزارش مرکز لرزه‌نگاری تعداد زیادی زلزله نیم تا یک و نیم ریشتری رخ دهد که احساس نمی‌شوند، اما معمولا زلزله‌های بالای چهار تا پنج ریشتر شوک برانگیز، نگران کننده و علامت دهنده است.
وی ادامه داد: به گروه دوم اقتصاددانان که سهم بازار آزاد را اندک می‌دانند، می‌گویم که اگر این سهم اندک بود، طبیعتا بازار مانند زلزله‌های کم ریشتر باید هیچ علامتی از آن نمی‌گرفت، اما از آنجایی که کالاها و خدمات مختلف از بازار آزاد ارز علامت می‌گیرند، نمی‌توان اثر بازار آزاد را نادیده بگیریم.
زایش چهار درصد تورم با ۱۰ درصد افزایش قیمت دلار بازار آزاداین کارشناس اقتصادی با بیان اینکه بر اساس مطالعاتم در ۱۲ سال گذشته، هر ۱۰ درصد افزایش پایدار سه ماهه در قیمت دلار بازار آزاد، منجر به چهار درصد تورم شده است، تاکید کرد: اگر افزایش نرخ بازار آزاد سه ماه ماندگاری داشته باشد، با فرض ثابت بودن سایر عوامل چهار درصد به تورم نقطه به نقطه اضافه می‌کند. در یک تا دو ماه اخیر، حدود بیش از ۲۰ درصد ارزش پول ملی کاهش یافته و قیمت دلار بالا رفته است. نرخ بازار آزاد از حدود ۵۰ هزار تومان، اکنون به بیش از ۶۲ تا ۶۳ هزار تومان رسیده یعنی عملا بیش از ۲۰ درصد کاهش ارزش پول ملی داشتیم و هشت درصد به تورم نقطه به نقطه اسفند ماه اضافه خواهد کرد.
شقاقی شهری گفت: بنابراین، همان‌طور که گفته شد، درطول ۱۲ سال گذشته قیمت کالا و خدمات کاملا از بازار آزاد ارز تاثیر پذیرفته‌اند و ما نمی‌توانیم این واقعیت را کتمان کنیم.
وی با اشاره به تجربه‌های شکست خورده قیمت‌گذاری دستوری و تخصیص ارز ترجیحی بیان کرد: این تصمیمات سرشار از رانت بود و ما این تجربه‌های منفی را هم داریم و همین اخیرا چای دبش یک تجربه علنی است که درباره اختلاف قیمت دلار مرکز مبادله و بازار آزاد چای رخ داد.
شقاقی شهری گفت: هم‌اکنون در حوزه واردات فساد بزرگی در حال رخ دادن است. اکنون قیمت دلار در مرکز مبادله حدود ۴۱ هزار تومان است، در بازار آزاد بالای ۶۰ هزار تومان است. این دو نرخ بیش از ۵۰ درصد اختلاف دارند و فاصله آن‌ها با ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی خیلی زیاد است.
وی توضیح داد: وقتی کالا‌هایی که ارز ترجیحی گرفته‌اند را نگاه می‌کنیم، انگار که اصلا ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی دریافت نکرده‌اند واگر از مرکز مبادله یا بازار آزاد ارز می‌گرفتند، عملا نرخ یکسانی برای این کالاها تعیین می‌شد. انگار نه انگار که ارز ارزان برای برخی کالاها داده شده است.
رانت بزرگ واردکنندگان با افزایش شکاف قیمتیاین کارشناس اقتصادی با اشاره به وجود نظام سه نرخی برای ارز، گفت: اختلاف قیمت‌ها در این سه نرخ در حال افزایش است و یک رانت بزرگ درکشور برای واردکننده در حال شکل گرفتن است، به این ترتیب عطش واردات رو به افزایش است.
وی افزود: هر کس برای واردات ارز دریافت کند، رانت بزرگی نصیبش خواهد شد. برای هر دلار حداقل ۲۰ هزار تومان رانت نصیب واردکننده می‌شود. پیش‌بینی‌ها نشان دهنده روند افزاینده این رانت است. واردکننده می‌تواند کالا وارد کند و چند ما آن را نگه دارد و رانت بیشتری نصیبش شود.
شقاقی شهری با بیان اینکه با ارز ترجیحی، رانت بزرگی نصیب واردکننده می‌شود، اظهار داشت: این تجربه را درباره ارز ۴۲۰۰ دولت گذشته داشتیم، اما اصرار به تکرار این موضوع داریم. اخیرا برای ارز مسافرتی دیدیم که چه فاجعه‌ای رخ داد. مردم به سفر خارجی هجوم بردند و دلیلش این بود که با این ارز ارزان حداقل بخش عمده‌ای از هزینه سفرشان رایگان حساب می‌شد.
وی افزود: به همین دلیل امسال یکی از سال‌هایی بود که بسیاری از مردم تلاش کردند که به کشورهای همسایه بروند و یک خروج شدید ارز رخ داد. همچنین خود بانک مرکزی وقتی حراج سکه را برگزار کرد، با قیمت‌های بسیار بالا این کالار را ارزشگذاری می‌کرد.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: مجموعه مسایل تشریخ شده نشان می‌دهد که نظام سه نرخی ارز پایدار نمی‌ماند و به نفع بازار آزادشکسته خواهد شد. اصرار بیش از حد بانک مرکزی، جز اتلاف منابع، رانت و انحراف منابع، چیزی عاید کشور نخواهد کرد.
وی یادآور شد: ما این تجربه را بار‌ها و بار‌ها شاهد بودیم. بانک مرکزی باید تلاش کند که در محدوده و کرانه بازار آزاد مداخله کند. مانند همان اتفاقی که آقای همتی رییس کل قبلی بانک مرکزی همین کار را انجام داد. او هم اوایل مقاومت می‌کرد، اما با مشورت اقتصاددان‌ها دریافت که تجربه اندوخت که در کرانه بالا و پایین بازار آزاد مداخله کند.
شقاقی شهری بیان کرد: آقای همتی در یک شرایط بسیار سخت کشور یعنی در دوران ریاست جمهوری ترامپ، نفت زیر ۳۵ دلار و کرونا توانست یک آرامش نسبی به بازار ارز دهد. با وجود اینکه نرخ ارز روند صعودی خود را طی می‌کرد، اما با تلاطم اندک و شیب ملایم این مسیر طی و فضای رانت و انحراف منابع کم شد.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی با مسیری که طی می‌کند تبعات بسیار سنگین‌تری بر اقتصاد ایران وارد می‌شود، تاکید کرد: ما کارشناس‌های اقتصادی مدام هشدار می‌دهیم و گوشزد می‌کنیم که راهبرد بانک مرکزی اشتباه است. قرار بود مرکز مبادله بتواند با آزادی عمل قیمت‌گذاری را انجام دهد، اما اکنون می‌بینیم که عملا این اتفاق نمی‌افتد و این موضوع روشن است. واردات غیر رسمی زیادی داریم، خروج سرمایه بالایی داریم. بخشی از مردم دلار را به‌عنوان یک ابزار حفظ قدرت خرید می‌دانند، این سه عامل موجب شده است که همچنان تقاضای ارز در بازار آزاد بیشتر باشد و تمام رخداد‌های بین‌المللی و داخلی اتفاقا روی بازار آزاد اثرگذار هستند.
وی یادآور شد: دوستانی که فکر می‌کنند این بازار تلگرامی است، پاسخ دهند که چرا از خرداد تا بهمن سال گذشته این بازار هیچ گونه افزایشی نداشت و حدود همان ۵۰ هزار تومان در نوسان بود.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: پاسخ این پرسش نشان می‌دهد برخی استدلال‌ها درست نیست و ما همچنان به دلیل عدم فهم درست در اقتصاد ایران و تجربیات کشور، مسیر اشتباهی را طی می‌کنیم که تبعاتش مدام خود را به اشکال و انحای مختلف نشان می‌دهد و اتلاف منابع سنگینی در کشور در کنار رانت‌های بزرگی به اقتصاد ایران تحمیل خواهد کرد.
دومین جلسه رسیدگی به اتهامات تتلو برگزار شد